Lệ treo Chữ Phúc Lộn Ngược vào ngày đầu năm

Người Trung Quốc trước đây có một phong tục khá độc đáo là vào sáng sớm ngày mồng một Tết hoặc dịp khai trương cửa hiệu, nơi cổng đều dán ngược một chữ « Phúc » rõ to. Khách đến chơi, nếu không hiểu duyên cớ lại thốt lên « Phúc sao lại dán ngược », nhất định sẽ khiến chủ nhân chẳng lấy gì làm vui vẻ, ngược lại nếu khách lại lớn tiếng hô lên « Phú dào », ( Phúc đáo – Nghĩa là phúc đến rồi ), thì sẽ được chủ nhà đón tiếp cực lỳ long trọng. Thế nhưng tại sao trước đây nó lại được mọi người noi theo ? Tương truyền vào triều Minh, có một ông thấy rất giỏi về nghề mộc. Những bông hoa gỗ do ông chạm khắc chẳng khác nào hoa thật, những phòng ốc do ông tạo ra, bất chấp mưa sa bão táp vẫn vững như bàn thạch, mọi người cảm phục tài nghệ của ông nên đã gọi ông là « núi Thái » (Thái Sơn ).

Một lần, một nhà nọ muốn mở một cửa hiệu, mời ông đến chủ trì việc xây cất. Ông dắt theo 8 đồ đệ đến cùng làm , và chẳng bao lâu cửa hiệu đã hoàn thành. Ngày khánh thành, ông chủ giết mấy đầu lợn để đãi thầy trò Thái Sơn và các bạn hữu đến chúc mừng nhà mới. Chủ nhân tốt bụng sợ khi đông người sẽ phải mang hết cả lòng, gan lợn ra đãi, thầy trò ăn chưa được bao nhiêu thì chủ nhà đã gói chúng lại để thầy trò mang đi đường mà dùng. Sư phụ đâu biết đó là ý tốt của chủ nhà, thấy trên bàn hết sạch cả lòng , gan …cho rằng chủ nhà đã ăn hết, nên trong bụng giận lắm, cứ lẩm nhẩm hoài : « Núi Thái ta đến đâu, ở đó đều tiếp như khách quý, tiếp đãi đàng hoàng. Nay người có mắt mà chẳng biết Núi thái, được thôi, ta sẽ cho nhà ngươi biết tay !

Ăn cơm tối xong, nhân lúc trời tối, ông chỉ điểm cho các đồ đệ làm ngược hết các cột hiên và cột chính của phòng lớn, muốn qua đó để triển khai pháp thuật làm cho việc buôn bán sẽ thua lỗ.

Sáng sớm ngày hôm sau, chủ nhân mời mọi người ăn chút điểm tâm, rồi đưa cho họ một gói lớn đồ ăn, nói là để ăn dọc đường. Đi được nửa đường, thầy trò nghỉ ăn trưa, kinh ngạc phát hiện trong bọc ngoài chút cơm ra còn có khá nhiều lòng, gan và thịt lợn đã nấu chín.
Sư phụ vô cùng cảm động, ông hối hận thật sự. Ăn được một lát, ông lấy từ trong rương mấy tờ giấy hồng rồi vẽ chữ « Phúc » lên đó, sai đồ đệ lập tức chạy ngay về, dán ngược chúng lên những chiếc cột đang bị đặt ngược, để mọi người đều niệm « Phú dào » ( Phúc đến rồi ).

Các đồ đệ chạy đến nơi thì đúng lúc chủ tiệm đang đốt pháo chúc mừng ngày khai trương. Các đồ đệ liền dán ngược các chữ « Phúc » lên các cây cột. Mọi người nghi hoăc không hiểu tại sao dán ngược thì được họ giải thích rằng,
« Đây không phải là dán ngược, mà là Phú dào ( Phúc đến ) Mọi người hãy cùng nhau niệm mấy câu này, thì sẽ phát tài lớn. »

Mọi người đều đọc như vậy, chủ hiệu sau này quả nhiên phát tài lớn. Mọi người không hiểu sự kỳ diệu bên trong, chỉ cho rằng đó là cái duyên cớ để « phúc đến ». Thế là dịp khai trương cửa hiệu hay dịp xuân về, mọi người đều muốn dán ngược chữ « Phúc » nơi cổng nhà mình hay nơi cửa hiệu để cầu « phúc », lâu dần trở thành phong tục

Lâm Tiêu ( theo « Trung Quốc dân tục cố sự tuyển » Thượng hải, 1992)

Chú thích :
- Chữ « đáo » (đến ) đồng âm với chữ « đảo »( ngược ) đều đọc là « dào », nên nếu đọc « Phú dào » người ta sẽ hiểu là « Phúc đến ».

---

↻
Trở lại Trang Trước
Cập nhập lần cuối cùng lúc 8:30h ngày 31 tháng 1 2012
Phạm Công Hiển